Big Brother: Shriver neemt een loopje met de lezer

Big Brother is het nieuwste boek van Lionel Shriver.

Big Brother gaat over Pandora, haar broer, man en kinderen. Het is geschreven in de ik-vorm. De ik-persoon is Pandora.

Op een dag krijgt Pandora een telefoontje van een vriend van haar broer Edison. Het gaat  niet zo goed goed met hem. Hij is depressief en heeft geldproblemen. Pandora betaalt zijn vliegticket, en zo komt haar broer gedurende een periode van twee maanden bij Pandora's gezin in huis.

Broer heeft morbide obesitas ontwikkeld

Als ze hem op het vliegveld ophaalt krijgt Pandora de schrik van haar leven: haar broer is namelijk ontzettend dik geworden. Van 80 kilo is hij naar 190 kilo gegaan. De titel van het boek Big Brother is dan ook op meerdere manieren te interpreteren.

  • Figuurlijk: hij is Pandora's oudere broer, en ze heeft altijd het gevoel gehad om op hem te kunnen leunen.
  • Letterlijk: Pandora's broer is letterlijk 'big'


Wisselwerking Big Brother met het gezin

Pandora's man Fletcher was al geen fan van Edison, en zijn zwaarlijvigheid maakt dat niet beter. Fletcher let zelf fanatiek op zijn voedsel, en vindt Edison een slappeling. Pandora's stiefkinderen zijn allebei ook geschokt door Edisons gewicht.
Edison neemt letterlijk en figuurlijk veel plaats in. Hij bezet de keuken, eet hun voedsel op, en is erg aanwezig.
Dat zorgt vooral voor spanningen tussen Pandora en Fletcher. Pandora worstelt met haar loyaliteit: ze probeert zowel Fletcher als Edison te vriend te houden.
Over zijn enorm omvang praat ze niet met haar broer. 'Het cliché niet spreken over de olifant in de kamer begon een letterlijke betekenis te krijgen.'

Gedurende zijn bezoek ziet Pandora ongemakkelijk hoeveel voedsel haar broer verstouwt, maar ze durft er niets van te zeggen.

Rare wending: spoiler alert

Het boek is opgebouwd uit drie delen:
  1. Op: Edison komt aan in het gezin van Pandora en wordt nog wat zwaarder
  2. Omlaag: Pandora spreekt Edison eindelijk aan op zijn gewicht, en neemt het heft in handen. Ze beginnen samen een afvalrace.
  3. Af
Het tweede deel beslaat flink wat bladzijden. Van 195 tot 394 om precies te zijn.
Dat is een flinke tijdsinvestering als lezer. Dus was ik beslist 'not amused' toen in het derde deel van het boek ineens stond: 
'Sorry, maar ik hou dit niet vol. Het is allemaal gelogen.'

En dan bekent Pandora het hele tweede deel van het verhaal uit haar dikke duim te hebben gezogen. In feite heeft ze haar broer na twee maanden gewoon op het vliegtuig gezet.

Waarom die alternatieve werkelijkheid?

In de alternatieve werkelijkheid neemt Pandora de verantwoordelijkheid van de gezondheid van haar broer op zich. Ze dóét er iets aan. 
Maar in de 'echte' realiteit zegt ze:


'Liever dan de ingewikkelde emotionele mathematiek van mijn precieze verantwoordelijkheid voor mijn broer op te lossen, besloot ik, wat simpeler was, dat ik geen enkele verantwoordelijkheid droeg.'

En de prijs die ze betaalt voor het feit dat ze haar ogen sloot voor de problemen van haar broer, is schuldgevoel.

Big Brother: uitstekend geschreven

Big Brother is uitstekend geschreven. Ik had eigenlijk niet zo'n zin in dit boek, maar bleef het hierdoor toch lezen. Er zitten een paar juweeltjes in.
  • 'Ik had mezelf gereduceerd tot een hyperlink op de Wikipediapagina van iemand anders'.
  • 'Mijn broers bijdrage aan het schoonhouden van het huis was dat hij de stofzuiger in de weg zat.'


Big Brother: diepere lagen?

Op de achterflap van Big Brother staat dat Lionel Shriver in dit boek haar pen op één van de grootste problemen van de samenleving richt: vetzucht.
Er zijn inderdaad een aantal thema's terug te vinden in het boek over gewicht en uiterlijk.
  • Mensen met morbide obesitas worden anders behandeld. Minder positief.
  • Mensen met morbide obesitas roepen verontwaardigde reacties op.
  • Morbide obesitas wordt gekoppeld aan een zwak karakter.
Ook roept het vragen op: zijn mensen met overgewicht gewoon mensen met te weinig wilskracht? Is de oplossing zo simpel als gewoon minder snoepen en eten?
Afgezien van het thema obesitas, is er ook het thema van familie. Hoe ver ga je voor je familie?

Conclusie


Big Brother is een goed geschreven boek, maar ik persoonlijk vond de wending in het derde deel heel irritant! Ik was in goed vertrouwen met de schrijver van het boek meegegaan in het verhaal. En als dan vervolgens wordt gezegd: 'Het was allemaal onzin,' dan vind ik dat niet leuk! Want ik gelóófde het.
Natuurlijk weet ik dat elke roman fictie is, maar binnen de roman zelf heb ik graag de 'waarheid'.

Praktische informatie 

Big Brother is voor 21,95 te koop bij bol.com.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *